Ցրտահարությունը ցածր ջերմաստիճանի ազդեցությունն է մաշկի և այլ հյուսվածքների վրա։ Առաջին ախտանիշը թմրածությունն է։ Դրանից հետո կարող են դիտվել շարժման դժվարություններ, մաշկի գունատություն։ Բուժում ստանալու ժամանակ կարող է դիտվել այտուցվածություն և բշտիկներ։ Ձեռքերը, ոտքերը և դեմքը ամենահաճախն են ախտահարվում։ Այրվածքները բաժանվում են 4 բարդության աստիճանների՝
Առաջին աստիճան
- Առաջին աստիճանի ցրտահարությունը մակերեսային է, մաշկի վնասումը չի լինում մնայուն։
- Ամենավաղ ախտանիշն է մաշկի զգացողության խանգարումը։ Ախտահարված հատվածներում մաշկը լինում է թմրած, ուռած՝ կարմրած եզրերով։
- Մի քանի շաբաթից մաշկի մակերեսը կարող է պոկվել։
Երկրորդ աստիճան
- Երկրորդ աստիճանի ցրտահարության դեպքում մաշկի վրա առաջանում են մաքուր բշտիկներ, իսկ մաշկի մակերեսը պնդանում է։
- Վնասումից շաբաթներ հետո մաշկը չորանում և սևանում է։
- Այս փուլում կարող է լինել գերզգայունություն ցրտի նկատմամբ և թմրածություն։
Երրորդ աստիճան
- Երրորդ աստիճանի ցրտահարության ժամանակ մաշկի տակ եղած հյուսվածքները սառում են։
- Ախտանիշներից են արյան մակարդուկները և մաշկի գորշակապտավուն գունավորումը։
- Վնասումից շաբաթներ հետո ցավը մնում է և առաջանում է սև գույնի կեղև։
- Կարող են դիտվել երկար մնացող խոցեր և ոսկորների էպիֆիզային աճման գոտու վնասում։
Չորրորդ աստիճան
- Չորրորդ աստիճանի ցրտահարության դեպքում ներառվում են մաշկից ներքև գտնվող հյուսվածքները՝ մկանները, ջլերը և ոսկորները։
- Վաղ ախտանիշներից են մաշկի գունատությունը, պնդացումը, անցավ տաքացումը։
- Ավելի ուշ մաշկը դառնում է սև և մումիֆիկացված։ Վնասվածքը կարող է մնալ ամիսներով և բերի անդամահատման 2 ամսից։
Ամենակարևորը՝ ազատում ենք տուժածին թաց շորերից և հիմնականում մարմնին շատ դիպչող տաք հագուստից։ Առաջին օգնության հիմնական նպատակը մարմնի ցրտահարված հատվածի արյան շրջանառության անհապաղ վերականգնումն է։ Ոտքերի և ձեռքերի 1 և 2 աստիճանների ցրտահարության դեպքում վերջիններս տաքացնել սենյակային աստիճանի ջրում, աստիճանաբար ջրի ջերմաստիճանը տաքացնել տաք ջուր ավելացնելով։ Կատարել սպիրտով շփումներ, դնել մանրէազերծ չոր վիրակապ, տալ տաք թեյ, ոչ մեծ քանակությամբ ալկոհոլային խմիչք։ 2 և 3 աստիճանների ցրտահարության դեպքում հակափայտացման շիճուկի ներարկում, անտիբիոտիկներ և այլն։ 3 և 4 աստիճանների տարածուն ախտահարման ժամանակ մարմնի ցրտահարված հատվածը ծածկում են մանրէազերծ անձեռոցիկով, կապում և տեղափոխում վիրաբուժական բաժանմունք։